Sự ra đời của sự vật có quan hệ với sự phát triển của xã hội loài người. Sự ra đời của hàng hóa là sự hình thành các bộ lạc. Con người không thể tự sản xuất mọi thứ để đáp ứng nhu cầu của mình và bắt đầu trao đổi với nhau để tồn tại. Nhiều giả thuyết đã ra đời khám phá một loại vật chất được gọi là “hàng hóa”. Vậy hàng hoá là gì? Hai thuộc tính của một hàng hoá là gì. Hãy cùng nhau tìm hiểu trong bài viết này nhé!
Hàng hoá là gì?
Đầu tiên, hàng hoá là gì? Hàng hóa là một phạm trù lịch sử, chỉ xuất hiện khi sản xuất ra hàng hóa và mang hình thái hàng hóa khi sản phẩm lao động được mua bán trên thị trường. Hàng hóa là sản phẩm của lao động, thông qua trao đổi hoặc mua bán, thỏa mãn những mong muốn và nhu cầu cụ thể của con người.
Karl Marx ban đầu đã định nghĩa hàng hóa là một vật thể có hình dạng phù hợp để đáp ứng nhu cầu của con người do các đặc tính của nó. Để một vật trở thành hàng hóa, nó phải có:
- Tính hữu dụng đối với người dùng;
- Giá trị kinh tế (chi phí bởi lao động);
- Độ khan hiếm.
Tuy nhiên, các giao dịch về chứng khoán, cổ phiếu và bất động sản nói chung, quyền sở hữu trí tuệ nói riêng và sức lao động của con người đều là hàng hóa, mặc dù không nhất thiết phải có cả ba đặc điểm trên.
Phân loại hàng hoá
Có nhiều tiêu chí khác nhau để phân loại hàng hóa, chẳng hạn như hàng hóa thông thường, hàng hóa đặc biệt, hàng hóa hữu hình, hàng hóa vô hình, hàng hóa tư nhân và hàng hóa công cộng.
- Dạng hữu hình như: Lúa, gạo, điện thoại, thực phẩm, xe cộ,…
- Dạng vô hình như: Dịch vụ thương mại, vận tải, dịch vụ giáo viên, bác sĩ, nghệ sĩ…
Các thuộc tính cơ bản của hàng hoá
Bên cạnh việc hiểu được hàng hoá là gì thì các thuộc tính của hàng hóa cũng là điều cần được quan tâm. Hàng hóa có hai thuộc tính cơ bản là (1) Giá trị sử dụng của hàng hóa và (2) Giá trị của hàng. Giữa hai thuộc tính này có mối quan hệ ràng buộc, nếu thiếu một trong hai thuộc tính đó thì không phải là hàng hoá.
– Giá trị sử dụng của hàng hoá
Giá trị sử dụng là công dụng của một vật có thể thỏa mãn nhu cầu của con người. Giá trị sử dụng của bất kỳ hàng hoá nào đều do thuộc tính tự nhiên (lý, hóa,…) của đối tượng hàng hóa đó quyết định. Vì vậy giá trị sử dụng là phạm trù vĩnh viễn tồn tại trong mọi phương thức. Tuy nhiên, việc khám phá và vận dụng từng thuộc tính tự nhiên hữu ích này phụ thuộc vào mức độ phát triển của xã hội.
Giá trị sử dụng ở đây là sự chiếm hữu của hàng hoá, không phải là giá trị sử dụng đối với bản thân người sản xuất ra hàng hoá đó. Mà là giá trị sử dụng đối với người khác và xã hội thông qua trao đổi, trao đổi, hàng đổi hàng, tức là mua và bán. Trong nền kinh tế hàng hoá, giá trị sử dụng là vật mang giá trị trao đổi. Giá trị sử dụng chỉ có thể được thực hiện thông qua sử dụng hoặc tiêu dùng. Còn nếu không được tiêu dùng thì giá trị sử dụng chỉ ở trạng thái năng lực. Để một giá trị sử dụng trở thành một giá trị sử dụng thực sự thì nó phải được tiêu dùng.
– Giá trị của hàng hoá
Trong sản xuất giá trị sử dụng đồng thời là vật mang giá trị trao đổi. Để hiểu giá trị của hàng hóa, trước tiên chúng ta phải bắt đầu với giá trị trao đổi của chúng. Giá trị trao đổi là tỷ lệ về lượng, tức là tốc độ trao đổi giữa các giá trị sử dụng khác nhau.
Ví dụ: 1m vải có giá trị trao đổi bằng 10kg thóc.
Lý do tại sao vải và gạo là hàng hóa có thể được trao đổi ở một tỷ lệ nhất định, mặc dù giá trị sử dụng của chúng là khác nhau. Bởi vì vải và gạo là một là sản phẩm của lao động (thời gian lao động và đầu vào lao động). Vì vậy, đối tượng chung của nhu cầu chứa đựng trong các cá nhân khác nhau vẫn đảm bảo cơ sở cho trao đổi.
Mối quan hệ giữa hai thuộc tính của hàng hoá
Trong bất kỳ sự vật hiện tượng nào, việc xác định được khái niệm hàng hoá là gì vô cùng quan trọng. Đồng thời, mối quan hệ giữa các thuộc tính trong hàng hóa cũng là điều cần lưu ý.
– Mối quan hệ thống nhất
Hai thuộc tính này cùng tồn tại trong sản phẩm. Cũng như không khí, một vật có giá trị sử dụng (tức là có thể thỏa mãn những nhu cầu nhất định của con người và xã hội) nhưng không có giá trị (tức là không do lao động tạo ra mà là kết tinh của lao động) thì bản chất không phải là hàng hoá có giá trị. Ngược lại, vật có giá trị (tức là nó có sức lao động kết tinh) nhưng không có giá trị sử dụng (tức là không thỏa mãn được nhu cầu của con người, xã hội) thì không phải là hàng hoá.
– Mối quan hệ đối lập
Thứ nhất, giá trị sử dụng là những hàng hóa có chất lượng khác nhau (quần áo, thép, gạo,…). Nhưng ngược lại, phải giống nhau về chất so với giá trị, và đều là “sự kết tinh thống nhất của lao động”.
Thứ hai, các quá trình thực hiện giá trị và sử dụng giá trị được tách biệt về mặt không gian và thời gian.
Các giá trị được đưa vào trường tuần hoàn và được thực hiện trước. Giá trị sử dụng được thực hiện sau trong khu vực tiêu dùng. Người sản xuất quan tâm đến giá trị nhưng cũng phải quan tâm đến giá trị sử dụng để đạt được mục đích của giá trị. Ngược lại người tiêu dùng quan tâm đến giá trị sử dụng để đáp ứng nhu cầu tiêu dùng.
Nhưng muốn có giá trị sử dụng thì phải trả giá trị cho người sản xuất ra chúng. Nếu không thực hiện, giá trị không có giá trị sử dụng. Mâu thuẫn giữa giá trị sử dụng và giá trị hàng hóa cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến khủng hoảng thừa.
Trên đây là toàn bộ nội dung về hàng hoá là gì và các thuộc tính của chúng. Hy vọng bài viết đã cung cấp cho các bạn những kiến thức bổ ích. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, vui lòng liên hệ để được tư vấn sớm nhất!
